Volzinnen versus babytaal

In het algemeen wordt aangenomen dat het je kind helpt te leren praten als je zelf spreekt in ‘normaal’ Nederlands. Gewone zinnen gebruiken en gewone, simpele woorden, en niet zozeer de babytaal die je al snel rondom baby’s hoort. Dat gezegd hebbende: het melodieuze, bijna zangerige karakter van babytaal lijkt de taalontwikkeling wel te stimuleren. Dus zing vooral veel met je kindje, en gebruik échte woorden die je duidelijk uitspreekt.

Eerste woordjes

Rond de eerste verjaardag van je kindje heb je waarschijnlijk al enkele woordjes gehoord, waarvan ‘mama’ en ‘papa’ natuurlijk de belangrijkste zijn. Is je peuter twee, dan zul je merken dat zijn/haar vocabulaire met sprongen vooruit gaat. Iedere dag hoor je nieuwe woordjes de revue passeren, en de eerste zinnen van twee woorden volgen snel.

Leren praten

Tussen twee en drie jaar maakt je kindje reuzestappen op het gebied van taal. Hij begrijpt vaak het verschil tussen mij, jij en hij/zij (al worden deze nogal eens verwisseld); kan dingen aanwijzen en benoemen en spreekt in zinnen van twee woorden. Vanaf drie jaar worden de meeste kindjes echte kletskousjes. Zinnen worden langer, voor bijna alles kan hij een woord bedenken en hij kan wat meer ingewikkelde verzoeken begrijpen (“Wil je je jas uitdoen en je handen wassen, alsjeblieft?”).

Muziek en liedjes

Wist je dat muziek, behalve fijn om naar te luisteren, ook een bewezen goede hulp is bij het leren praten? Door muziek te luisteren kan je kindje sneller woorden en uitdrukkingen leren en beter onthouden. Zing samen liedjes (dit hoeft niet spat zuiver te zijn; het gaat om het geluid van je stem) of bedenk zelf liedjes over wat je doet of meemaakt op een bekende melodie – een leuk spelletje!

Voorlezen

Met voorlezen is niets te gek: je kind kan gewoon vanaf de bank of het bed kennismaken met draken, elfen en prinsessen. Behalve het stimuleren van de fantasie en verbeelding helpt voorlezen ook enorm bij de taalontwikkeling van je kindje. Wissel dus bijvoorbeeld boeken uit met andere ouders, of neem een abonnement op de bibliotheek.

Lichaamscontact

Dicht bij je kindje zijn en knuffelen – soms kun je er geen genoeg van krijgen. En dat is maar goed ook! Want lichaamscontact is heel belangrijk voor je kindje. Niet alleen nu, voor z’n lichamelijke, cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling, maar vooral ook voor later. Hou je dus niet in en bedenk dat er altijd tijd is voor een knuffel en een kus.

Leren door nadoen

Zegt je dochter met jouw telefoon aan je oor “Ik heb nu even geen tijd!”, of probeert je zoon zichzelf te scheren met yoghurt als scheerschuim? Realiseer je dan dat imitatie essentieel is als het gaat om opgroeien. Door goed te kijken en dingen na te doen leert je kindje niet alleen sneller praten, maar begrijpt hij ook snel meer van de wereld en hoe (sociaal) gedrag werkt.

Problemen oplossen

Al vanaf de geboorte leren kinderen zelf problemen oplossen: denk aan het sabbelen op handjes van kleine baby’s als ze honger hebben. Hoe ouder ze worden, hoe beter dat gaat. Als je kind twee jaar oud is, heeft het hiervoor een belangrijk wapen: zijn geheugen. Nu kan het zelf observeren hoe een probleem wordt opgelost en dit later zelf imiteren. Er zijn heel veel leuke spelletjes waarmee je je kind kunt helpen steeds beter te worden in het zelf oplossen van problemen. Natuurlijk hoort frustratie hier soms bij. Het is leuk om te zien hoe het temperament van je kind hierbij een rol speelt!

Organiseren, classificeren, sorteren

Nog zo’n rijtje dat helpt de wereld een beetje beter te begrijpen. Door dingen te vinden die hetzelfde zijn en deze te groeperen, leert je peuter onderscheid te maken. En legt hij de basis voor het tellen, want tellen kan pas als je weet wat je telt. Vaak gebeurt organiseren en sorteren al voor je er erg in hebt, zoals wanneer je je hele bewaardoosjes in nette stapeltjes op de keukenvloer terugvindt, of je peuter aangeeft alleen nog maar de gele tomaatjes te willen eten.

Leren tellen

Tellen kan een leuk spel zijn voor kinderen. Rond een jaar of twee roepen de meeste peuters willekeurig bepaalde cijfers door elkaar. Pas als ze wat ouder zijn kunnen ze echt actief tot 10 tellen. Het leuke van tellen is dat je het makkelijk in het dagelijks leven van je kindje kunt integreren. Door het zingen van bepaalde liedjes (Vier kleine visjes), of het tellen van dingen die veel terugkomen (ik heb meer crackers dan jij, namelijk één, twee, drie…; hoeveel vingers heb jij? Ik tel er ….).

Spelletjes

Los van het feit dat spelletjes leuk en leerzaam zijn, geef je met het spelen van spelletjes onbewust nog een andere boodschap af: ik vind het fijn om tijd met je door te brengen, jij bent belangrijk voor me. Daarnaast is spel de manier waarop je kindje de wereld ontdekt – des te leuker dat je dit samen kunt doen.

Complimenten geven

Je wilt je kind natuurlijk zelfverzekerd en zelfbewust maken, en complimenten geven gaat dan vaak vanzelf – je bent trots! Sommige mensen vinden dat je je kind niet genoeg kunt prijzen. Er zijn ook mensen die geloven dat je het vooral complimentjes moet geven over iets waar het controle over heeft (gedane moeite, verantwoordelijkheid, discipline, compassie, liefde, respect, etc.), en niet zozeer dingen waarmee het nou eenmaal geboren is (intelligentie, schoonheid, goed zijn in sport, etc.). De reden hiervoor is dat nadruk op die laatste zaken ertoe zou leiden dat kinderen faalangstiger en minder zelfverzekerd worden. Interessant om over te lezen, en te bekijken welke beloningsstrategie bij jou en je kindje past.

Beeldschermen

De grootste ontwikkelingen in de hersentjes van je kind vinden plaats in de eerste twee jaar. Daarom is het spelen (met anderen) en ontdekken van de omgeving in die tijd ook zo belangrijk. Om deze reden wordt door de meeste instanties afgeraden je jonge kindje naar de televisie, tablet of telefoon te laten kijken. Vanaf 18 maanden wordt schermtijd een beetje een ander verhaal, waarbij rond drie jaar een maximum van 1 uur per dag wordt geadviseerd. Hierbij wordt wel uitgegaan van een situatie waarin je het scherm gebruikt als middel voor het samen spelen van een spelletje, het luisteren van een liedje, of het kijken van een kinderfilmpje.